Expériences de traduction ...
Blog de Michel Politis, Professeur au Département de Langues Étrangères, de Traduction et d'Interprétation de l'Université ionienne (Corfou - Grèce)

Πέμπτη 28 Φεβρουαρίου 2013

Βραβείο Danica Selescovitch

The tenth Danica Seleskovitch Prize will be awarded by the Danica Seleskovitch Association in 2014.
The Prize, which has a value of € 2,000 and was established in 1991 to carry forward the work of Danica Seleskovitch, is awarded to professional conference interpreters and translation scholars in recognition of their outstanding service to the interpreting profession or their original research in translation studies.
Your contribution is essential. If you would like to nominate someone who meets these criteria and would be worthy of the Prize, please submit your nomination along with a summary of that person's qualifications and accomplishments by June 30, 2013 at the latest. The Award ceremony will take place early in 2014 in the Danica Seleskovitch Lecture Hall at the Ecole Supérieure d'Interprètes et de Traducteurs (ESIT), University of Paris III - Sorbonne Nouvelle.

List of previous laureates:


2012 Ingrid Kurz
2009 Miriam Shlesinger
2007 Renée Van Hoof-Haferkamp
2005 Jennifer Mackintosh and Christopher Thiéry
2002 Marianne Lederer
1999 Jungwha Choi
1996 Gérard Ilg
1994 Philippe Séro-Guillaume
1992 Walter Keiser

Please send nominations and supporting documentation to the following address:
prix@danica-seleskovitch.org
www.danica-seleskovitch.org

Δευτέρα 11 Φεβρουαρίου 2013

Annette Wieviorka «Το Άουσβιτς, όπως το εξήγησα στην κόρη μου». Μετάφραση: Κορίνα Δευτεραίου (απόφοιτη του ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου)


 



 Σε λίγες μέρες κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία το βιβλίο της Annette Wieviorka «Το Άουσβιτς, όπως το εξήγησα στην κόρη μου».
Μετάφραση: Κορίνα Δευτεραίου
Επίμετρο: Ρίκα Μπενβενίστε

Πώς να κάνουμε ένα σημερινό παιδί να καταλάβει ότι οι ναζί καταδίωξαν και εξόντωσαν εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά, μόνο και μόνο επειδή ήταν Εβραίοι;
Στο μείζον αυτό ζήτημα, στο πρόβλημα του απόλυτου κακού, μια διακεκριμένη ιστορικός απαντά στις πολύ άμεσες ερωτήσεις της κόρης της.
* * *
Δεν θυμάμαι να μου εξήγησαν ποτέ. Νομίζω ότι την ιστορία την είχα πάντα με κάποιον τρόπο ξανακούσει. Ωστόσο, σήμερα νιώθω πως ξέρω πότε ήταν η πρώτη φορά. Πρώτη φορά, λοιπόν, άκουσα την ιστορία από τη γιαγιά μου・ ήταν βράδυ, και εκείνη στεκόταν δίπλα σε μια σόμπα πετρελαίου που δεν ζέσταινε αρκετά το μεγάλο ψηλοτάβανο σαλόνι. Η γιαγιά μου ήταν η καλύτερη, η πιο όμορφη, αυτή που μου έκανε όλα τα χατίρια, που μπορούσε να με κάνει καλά όταν αρρώσταινα, που ήξερε να κάνει τα πάντα για χάρη μου: να μου φτιάξει ένα ολόκληρο περίπτερο μέσα σε ένα κουτί από παπούτσια, να με πείσει να πάω στο σχολείο που μισούσα. Εκείνη, όμως, τη βραδιά μού έδινε το υλικό να ’χω να υφαίνω εφιάλτες για μια ζωή. Δεν θυμάμαι λεπτομέρειες, μονάχα ότι «ήταν πόλεμος», ότι «τους πήραν», «με τρένο» –ακόμη και τα παιδιά σαν κι εμένα–, ότι «υπέφεραν πολλά», ότι πεινούσαν κι αρρώστησαν βαριά, ότι «όταν γύρισαν δεν βρήκαν τίποτα, κανέναν»...
Δεν τα εξηγούσαν όλα τούτα στο σπίτι. Εξάλλου, δεν μιλούσαν γι’ αυτό στο σπίτι. Ίσως γιατί μιλούσαν πάντα και γι’αυτό. Ή ίσως γιατί μιλούσαν για όλα μέσα από αυτό. Δεν μου εξήγησαν, αφού πάντα ήξερα.
από το επίμετρο της Ρίκας Μπενβενίστε
* * *
Η Ανέτ Βιβιορκά γεννήθηκε στο Παρίσι το 1948. Agregée και διδάκτωρ της Ιστορίας, είναι διευθύντρια ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας. Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με την ιστορία των Εβραίων του εικοστού αιώνα, την ιστορική μνήμη και το Ολοκαύτωμα, τη χρήση της μαρτυρίας στην ιστορική έρευνα, τον Πόλεμο της Αλγερίας και το γυναικείο ζήτημα.
Έχει τιμηθεί με το βραβείο Henri Herz για το κορυφαίο έργο της "Déportation et génocide", και το 2000 με το Βραβείο Μνήμης του Ολοκαυτώματος για το σύνολο του έργου της.
Στα ελληνικά έχει κυκλοφορήσει, επίσης από τις εκδόσεις Πόλις, το βιβλίο της "Άουσβιτς, εξήντα χρόνια μετά".
(σελίδες: 96 • τιμή: 10 ευρώ • isbn: 978-960-435-394-1)


Σάββατο 9 Φεβρουαρίου 2013

Βασικές διαφορές μεταξύ έμπειρων και αρχάριων μεταφραστών (Μιχάλη Πολίτη, Αναπλ. Καθηγητή, ΤΞΓΜΔ Ιονίου Πανεπιστημίου)


 Πηγή:  
Πολίτης Μιχάλης, (2012): Ζητήματα γνωσιακής προσέγγισης της διδακτικής της μετάφρασης
Εκδόσεις Ανατολικός, Αθήνα, σελ. 221-223

"Μελετώντας περιπτώσεις έμπειρων και αρχάριων μεταφραστών, έχουμε διαπιστώσει ότι σε γενικές γραμμές εμφανίζουν τις εξής διαφορές, τις οποίες είναι σκόπιμο να γνωρίζουν οι διδάσκοντες τη μετάφραση, καθώς κάθε μια από αυτές μπορεί να αποτελέσει διακριτό στόχο στο πλαίσιο του σχεδιασμού των μαθημάτων τους.
  1. Οι έμπειροι μεταφραστές διαθέτουν συνήθως πλουσιότερο γνωσιολογικό εξοπλισμό σε σχέση με τους αρχάριους, κι εφόσον αυτός είναι ελλιπής γνωρίζουν τον τρόπο για να καλύψουν γρήγορα τα όποια κενά τους, προβαίνοντας στην κατάλληλη έρευνα τεκμηρίωσης.
  2. Ο γνωσιολογικός εξοπλισμός των έμπειρων μεταφραστών είναι συνήθως καλύτερα οργανωμένος απ’ ό,τι των αρχαρίων ή τουλάχιστον έχουν αναπτύξει μηχανισμούς για γρήγορη και κατάλληλη προσπέλαση του, για την εξαγωγή των κρίσιμων για την κάθε περίσταση πληροφοριών.
  3. Οι έμπειροι μεταφραστές φαίνεται ότι αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη νοητική επεξεργασία των πληροφοριών (ανάλυση, κατανόηση), παρά στην παραγωγή του μεταφράσματος. Ο έμπειρος μεταφραστής διαμορφώνει συνήθως πλήρη νοητική αναπαράσταση του νοήματος και στη συνέχεια αποδίδει, χωρίς να προβαίνει σε παλινδρομικές κινήσεις μεταξύ κειμένου αφετηρίας και κειμένου αφίξεως, σε απόδοση μεγάλων σχετικά περιόδων. Αντιθέτως, ο αρχάριος μεταφραστής, αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην αναζήτηση των κατάλληλων γλωσσικών μέσων, δοκιμάζοντας στο χαρτί ή τον υπολογιστή εναλλακτικές λύσεις, παρά στη διαμόρφωση της νοητικής αναπαράστασης του νοήματος. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της πραγματοποίησης πολλών παλινδρομικών κινήσεων των οφθαλμών μεταξύ κειμένου αφετηρίας και μεταφράσματος, μέχρις ότου ληφθεί η οριστική απόφαση για τον τρόπο απόδοσης του νοήματος.
  4. Οι έμπειροι μεταφραστές φαίνεται ότι χρησιμοποιούν δοκιμασμένες από τους ίδιους στρατηγικές ή ακολουθίες νοητικών στρατηγικών, καθώς αναγνωρίζουν εύκολα τις δομικές ομοιότητες μεταξύ κατ’ αρχήν διαφορετικών επιφανειακά καταστάσεων, ενώ οι αρχάριοι, ελλείψει εμπειριών, ελλείψει ικανότητας να αντιληφθούν εύκολα τις δομικές ομοιότητες μεταξύ κατ’ αρχήν διαφορετικών επιφανειακά καταστάσεων, δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στην αναλυτική μέθοδο.
  5. Οι έμπειροι μεταφραστές, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, χρησιμοποιούν σε μεγαλύτερο βαθμό τη διαδικαστική γνώση στο πλαίσιο της διαχείρισης του μεταφραστικού έργου.
  6. Οι έμπειροι μεταφραστές έχουν αυτοματοποιημένες πολλές ακολουθίες βημάτων των στρατηγικών επίλυσης, ενώ οι άπειροι όχι, γεγονός που προκαλεί μικρότερη καταπόνηση του μνημονικού συστήματος κι επομένως μεγαλύτερη διαθεσιμότητα για επεξεργασία μεγαλύτερου όγκου πληροφοριών.
  7. Οι έμπειροι μεταφραστές είναι εξαιρετικά αποτελεσματικοί όταν τους ζητούν να μεταφράσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα, σε αντίθεση προς τους αρχάριους, οι οποίοι ενδέχεται να μην μπορέσουν να διαχειριστούν το στρες τους.
  8. Οι έμπειροι μεταφραστές αξιοποιούν σωστά τις μεταγνωσιακές δεξιότητές τους, δηλαδή μπορούν με επιδεξιότητα να κατευθύνουν και να ελέγχουν τις δραστηριότητές τους, μπορούν να προβλέπουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τον βαθμό δυσκολίας της διαχείρισης μιας κατάστασης προβλήματος, σε αντίθεση προς τους αρχάριους.
  9. Οι έμπειροι μεταφραστές ρυθμίζουν προσεκτικά τις κινήσεις στις οποίες πρέπει να προβούν για τη διαχείριση μιας κατάστασης προβλήματος και επιδεικνύουν μεγαλύτερη ακρίβεια στην εξεύρεση σωστών λύσεων, σε αντίθεση προς τους αρχάριους.
Τα ανωτέρω αποκτώνται και βελτιώνονται με την άσκηση και τον χρόνο. Όπως έχουμε διαπιστώσει, η βελτίωση αυτών των δεξιοτήτων δεν προκύπτει απαραίτητα κατά τη διάρκεια ή με τη λήξη ενός προγράμματος κατάρτισης, αλλά συνεχίζεται και μετά το πέρας του προγράμματος. Ο εκπαιδευόμενος μεταφραστής συνεχίζει ασύνειδα την επεξεργασία των γνώσεων που έχει λάβει κατά τη διάρκεια της κατάρτισής του και των δεξιοτήτων που έχει καλλιεργήσει, είτε αυτές αφορούν στη μεθοδολογία είτε στον γνωσιολογικό εξοπλισμό. Αισθητή βελτίωση όμως επιτυγχάνεται μόνο με τη συστηματική άσκηση."


Πηγή:
Πολίτης Μιχάλης, (2012): Ζητήματα γνωσιακής προσέγγισης της διδακτικής της μετάφρασης, Εκδόσεις Ανατολικός, Αθήνα, σελ. 221-223
http://www.academia.edu/2280493/_

Παρασκευή 8 Φεβρουαρίου 2013

Call for Proposals: Volume on Teaching Translation ed. Lawrence Venuti Modern Language Association, New York City

Essay proposals are invited for a volume in the MLA's Options for Teaching series entitled Teaching Translation, to be edited by Lawrence Venuti. The volume is designed to offer faculty members models for developing programs as well as strategies for teaching translation practice and research. The essays will fall into three categories: accounts of representative programs, whether undergraduate or graduate, that offer degrees or certificates; descriptions of courses and pedagogies for teaching the translation into English of humanistic, pragmatic, and technical texts; and descriptions of courses and pedagogies for teaching translation—into any language—as an object of analysis and research, whether the course is devoted solely to translation theory and history or whether translation is included among other forms and practices in a course devoted to topics in literary, film, and cultural studies or other artistic and humanistic fields. The volume will include an essay on translation and new media, with attention to computer-assisted translation, although any such contribution needs to consider the cultural and political implications of the use of technology. If you are interested in contributing an essay (3,000–-3,500 words) that falls into one of these categories, please send a detailed proposal to Lawrence Venuti (LVenuti@...) by 1 May 2013.