Απόσπασμα από την αντιφώνησή μου μετά την απονομή των διασήμων του Αξιωματικού του Ακαδημαϊκού Φοίνικα. "Η σχέση μου με τη γαλλική γλώσσα".

Απόσπασμα από την αντιφώνησή μου μετά την  απονομή των διασήμων του Αξιωματικού του Ακαδημαϊκού Φοίνικα της Γαλλικής Δημοκρατίας (Officier dans l'Ordre des Palmes Académques)*.

Κέρκυρα, 6 Μαρτίου 2015 (Αίθουσα Τελετών Αναγνωστικής Εταιρείας Κέρκυρας)

(*) Τα διάσημα του Ακαδημαϊκού Φοίνικα αποτελούν ανώτατη τιμητική διάκριση της Γαλλικής Δημοκρατίας, η οποία θεσμοθετήθηκε το 1808 από τον Ναπολέοντα τον Α΄. Απονέμεται σε προσωπικότητες του εκπαιδευτικού χώρου που έχου​ν προσφέρει αξιοσημείωτες υπηρεσίες στην εκπαίδευση. 

...

Ποιος θα έλεγε πριν από πενήντα πέντε χρόνια, όταν εκείνο το μικρό αγόρι άρχισε να μαθαίνει Γαλλικά, ότι μια μέρα, σ' αυτή εδώ την αίθουσα, θα λάμβανε για δεύτερη φορά τιμητική διάκριση για την προσφορά του στη γαλλική γλώσσα, τον γαλλικό πολιτισμό και την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

Θα σας αποκαλύψω ένα μυστικό: τη γαλλική γλώσσα την είχα συνδυάσει με το παιχνίδι. Ακολουθούσα τη Σουζάνα Λούντζη, την πρώτη μου δασκάλα Γαλλικών, σε μια πλατεία της Αθήνας, όπου πήγαινα να παίξω με τους φίλους μου. Μου μιλούσε Γαλλικά, μου έμαθε τις πρώτες γαλλικές λέξεις. Άκουγα ήχους που με μάγευαν, ήχους που ακουμπούσαν την ψυχή μου. Αυτούς τους ήχους φαίνεται ότι τους είχα αφομοιώσει σωστά, χαιρόμουν γι' αυτό.

Θυμάμαι ότι στο πρώτο «επίσημο» μάθημα με την κυρία Baudais, του Γαλλικού Ινστιτούτου, έλαβα την πρώτη επιβράβευση για την προφορά μου, επειδή πρόφερα σωστά τα Γαλλικά και ιδιαίτερα τα διάφορα «e» αυτής της γλώσσας. Αυτό ήταν! Από τότε ξεκίνησε μια διαφορετική σχέση με τα Γαλλικά. Άλλοτε επρόκειτο για σχέσεις πάθους κι άλλοτε για σχέσεις πολύ δύσκολες, ιδίως στα χρόνια της εφηβείας μου.

Όταν τελείωσα το εξατάξιο γυμνάσιο, πήγα για σπουδές στη Γαλλία, στο Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Aix-en-Provence, με την ψευδαίσθηση ότι ήξερα καλά Γαλλικά. Δεν πρόκειται ποτέ να ξεχάσω το σοκ που ένιωσα όταν άρχισα να παρακολουθώ μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Μακροοικονομίας και Οικονομικής Γεωγραφίας. Η ορολογία αυτών των επιστημονικών κλάδων μου ήταν παντελώς άγνωστη. Θυμάμαι πολύ καλά το παγωμένο ντους που έκανα την πρώτη μέρα για να συνέλθω. Δεν το έβαλα κάτω. Δούλεψα σκληρά, πολύ σκληρά, αλλά τα κατάφερα.

Αυτά που πήρα από τους γονείς μου, από τους δασκάλους μου, από αυτούς τους απλούς ανθρώπους που με στήριξαν στα παιδικά, εφηβικά και μετεφηβικά μου χρόνια, σήμερα μου δείχνουν τον δρόμο. Δεν είναι εύκολος, είναι γεμάτος αγκάθια, μερικά από τα οποία πληγώνουν τη σάρκα μου. Αλλά έχω δίπλα μου τη Ρωξάνη και τους τρεις γιους μου. Μοιραζόμαστε μαζί την ίδια αγάπη για τα Γαλλικά, τη γνώση και την αξιοσύνη και όλα αυτά λειτουργούν ως βάλσαμο.

Αυτή την αγάπη για τα Γαλλικά, για τη μόρφωση, προσπαθώ να μεταλαμπαδεύσω στους φοιτητές μου εδώ και 27 χρόνια. Ως δάσκαλος νιώθω μεγάλη ικανοποίηση όταν βλέπω αποφοίτους του ΤΞΓΜΔ, με τους οποίους βρίσκομαι σε επικοινωνία, να διακρίνονται στον επαγγελματικό στίβο. Η ικανοποίηση είναι μάλιστα ακόμη μεγαλύτερη, όταν γνωρίζω ότι πάλεψαν σκληρά για φτάσουν εκεί που έφτασαν ...

Κύριε Descotes, θα μου επιτρέψετε να κλείσω αυτή τη σύντομη ομιλία μου επαναλαμβάνοντας   αυτά που είχα πει πριν από λίγα χρόνια, όταν ο τότε Πρέσβης της Γαλλίας  κ. Bruno Delaye μου είχε απονείμει τα διάσημα του Ιππότη του Τάγματος του Ακαδημαϊκού Φοίνικα: «Εάν αγωνίζομαι για τη γαλλοφωνία, αγωνίζομαι ουσιαστικά για την πολυγωσσία και την πολυπολιτισμικότητα, αρχές χαραγμένες στον Καταστατικό Χάρτη του Διεθνούς Οργανισμού της Γαλλοφωνίας, του οποίου μέλος είναι και η Ελλάδα.  Αγωνιζόμενος για την πολυγλωσσία αγωνίζομαι ταυτόχρονα και για την ελληνική γλώσσα, τη γλώσσα της μητέρας μου και του πατέρα μου».

Βασικές διαφορές μεταξύ έμπειρων και αρχάριων μεταφραστών

Βασικές διαφορές μεταξύ έμπειρων και αρχάριων μεταφραστών

Μιχάλη Πολίτη, 
Καθηγητή στο ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου

"Μελετώντας περιπτώσεις έμπειρων και αρχάριων μεταφραστών, έχουμε διαπιστώσει ότι σε γενικές γραμμές εμφανίζουν τις εξής διαφορές, τις οποίες είναι σκόπιμο να γνωρίζουν οι διδάσκοντες τη μετάφραση, καθώς κάθε μια από αυτές μπορεί να αποτελέσει διακριτό στόχο στο πλαίσιο του σχεδιασμού των μαθημάτων τους.

1. Οι έμπειροι μεταφραστές διαθέτουν συνήθως πλουσιότερο γνωστικό εξοπλισμό σε σχέση με τους αρχάριους, κι εφόσον αυτός είναι ελλιπής γνωρίζουν τον τρόπο για να καλύψουν γρήγορα τα όποια κενά τους, προβαίνοντας στην κατάλληλη έρευνα τεκμηρίωσης.

2. Ο γνωστικός εξοπλισμός των έμπειρων μεταφραστών είναι συνήθως καλύτερα οργανωμένος απ’ ό,τι των αρχαρίων ή τουλάχιστον έχουν αναπτύξει μηχανισμούς για γρήγορη και κατάλληλη προσπέλαση του, για την εξαγωγή των κρίσιμων για την κάθε περίσταση πληροφοριών.

3. Οι έμπειροι μεταφραστές φαίνεται ότι αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στη νοητική επεξεργασία των πληροφοριών (ανάλυση, κατανόηση), παρά στην παραγωγή του μεταφράσματος. Ο έμπειρος μεταφραστής διαμορφώνει συνήθως πλήρη νοητική αναπαράσταση του νοήματος και στη συνέχεια αποδίδει, χωρίς να προβαίνει σε παλινδρομικές κινήσεις μεταξύ κειμένου αφετηρίας και κειμένου αφίξεως, σε απόδοση μεγάλων σχετικά περιόδων. Αντιθέτως, ο αρχάριος μεταφραστής, αφιερώνει περισσότερο χρόνο στην αναζήτηση των κατάλληλων γλωσσικών μέσων, δοκιμάζοντας στο χαρτί ή τον υπολογιστή εναλλακτικές λύσεις, παρά στη διαμόρφωση της νοητικής αναπαράστασης του νοήματος. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο της πραγματοποίησης πολλών παλινδρομικών κινήσεων των οφθαλμών μεταξύ κειμένου αφετηρίας και μεταφράσματος, μέχρις ότου ληφθεί η οριστική απόφαση για τον τρόπο απόδοσης του νοήματος.

4. Οι έμπειροι μεταφραστές φαίνεται ότι χρησιμοποιούν δοκιμασμένες από τους ίδιους στρατηγικές ή ακολουθίες νοητικών στρατηγικών, καθώς αναγνωρίζουν εύκολα τις δομικές ομοιότητες μεταξύ κατ’ αρχήν διαφορετικών επιφανειακά καταστάσεων, ενώ οι αρχάριοι, ελλείψει εμπειριών, ελλείψει ικανότητας να αντιληφθούν εύκολα τις δομικές ομοιότητες μεταξύ κατ’ αρχήν διαφορετικών επιφανειακά καταστάσεων, δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στην αναλυτική μέθοδο.

5. Οι έμπειροι μεταφραστές, όπως αναφέραμε και πιο πάνω, χρησιμοποιούν σε μεγαλύτερο βαθμό τη διαδικαστική γνώση στο πλαίσιο της διαχείρισης του μεταφραστικού έργου.

6. Οι έμπειροι μεταφραστές έχουν αυτοματοποιημένες πολλές ακολουθίες βημάτων των στρατηγικών επίλυσης, ενώ οι άπειροι όχι, γεγονός που προκαλεί μικρότερη καταπόνηση του μνημονικού συστήματος κι επομένως μεγαλύτερη διαθεσιμότητα για επεξεργασία μεγαλύτερου όγκου πληροφοριών.

7. Οι έμπειροι μεταφραστές είναι εξαιρετικά αποτελεσματικοί όταν τους ζητούν να μεταφράσουν σε σύντομο χρονικό διάστημα, σε αντίθεση προς τους αρχάριους, οι οποίοι ενδέχεται να μην μπορέσουν να διαχειριστούν το στρες τους.

8. Οι έμπειροι μεταφραστές αξιοποιούν σωστά τις μεταγνωσιακές δεξιότητές τους, δηλαδή μπορούν με επιδεξιότητα να κατευθύνουν και να ελέγχουν τις δραστηριότητές τους, μπορούν να προβλέπουν με μεγαλύτερη ακρίβεια τον βαθμό δυσκολίας της διαχείρισης μιας κατάστασης προβλήματος, σε αντίθεση προς τους αρχάριους.

9. Οι έμπειροι μεταφραστές ρυθμίζουν προσεκτικά τις κινήσεις στις οποίες πρέπει να προβούν για τη διαχείριση μιας κατάστασης προβλήματος και επιδεικνύουν μεγαλύτερη ακρίβεια στην εξεύρεση σωστών λύσεων, σε αντίθεση προς τους αρχάριους.

Τα ανωτέρω αποκτώνται και βελτιώνονται με την άσκηση και τον χρόνο. Όπως έχουμε διαπιστώσει, η βελτίωση αυτών των δεξιοτήτων δεν προκύπτει απαραίτητα κατά τη διάρκεια ή με τη λήξη ενός προγράμματος κατάρτισης, αλλά συνεχίζεται και μετά το πέρας του προγράμματος. Ο εκπαιδευόμενος μεταφραστής συνεχίζει ασύνειδα την επεξεργασία των γνώσεων που έχει λάβει κατά τη διάρκεια της κατάρτισής του και των δεξιοτήτων που έχει καλλιεργήσει, είτε αυτές αφορούν στη μεθοδολογία είτε στον γνωστικό εξοπλισμό. Αισθητή βελτίωση όμως επιτυγχάνεται μόνο με τη συστηματική άσκηση."

 Πηγή:

Πολίτη Μιχάλη (2012): Ζητήματα γνωσιακής προσέγγισης της διδακτικής της μετάφρασης, Εκδόσεις Ανατολικός, Αθήνα, σελ. 221-223

http://www.academia.edu/2280493/_

Υπόθεση Siemens: Σχόλιο ενός μεταφραστή για την από 19-11-2015 διάταξη της Αντεισαγγελέως Εφετών κ. Αθηνάς Θεοδωροπούλου

Συνημμένα: Η από 19-11-2015 διάταξη της Αντεισαγγελέως Εφετών κ. Αθηνάς Θεοδωροπούλου, με τη σύμφωνη γνώμη του Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών κ. Γεωργίου Γεράκη, βάσει της οποίας δεν κρίθηκε σκόπιμη η μετάφραση του παραπεμπτικού βουλεύματος.

Διαβάζουμε:
" ... Επομένως, από τη μη συνεπίδοση μετάφρασης, δεν προκαλέιται ουδεμία ακυρότητα του άρθρου 171 παρ. 1, εδ. δ του Κ.Π.Δ. Εάν ο κατηγορούμενος που αγνοεί την Ελληνική γλώσσα παρίστατο στην κυρία ανάκριση με διερμηνέα ο οποίος μετέφρασε τις εναντίον του κατηγορίες, ως εν προκειμένω, καθώς και όταν του έχει δοθεί, εγγράφως, σε γλώσσα που κατανοεί η κατηγορία, δεν είναι απαραίτητη η επίσημη μετάφραση του παραπεμπτικού βουλεύματος (καθώς και των λοιπών εγγράφων), δε δημιουργείται ακυρότητα, έχει δε κριθεί ότι δεν ασκεί ουσιώδη επιρροή η μη επίδοση του παραπεμπτικού βουλεύματος σε γλώσσα που εννοεί, γιατί εκπροσωπήθηκε από Δικηγόρο, στον οποίο, ας σημειωθεί παραδόθηκε το παραπεμπτικό βούλευμα. ....".

Προσωπικά είμαι εξοργισμένος με τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται σ' αυτή την υπόθεση, αλλά διαβάζοντας τη συγκεκριμένη διάταξη αντιλαμβάνομαι ότι η υπερασπιστική γραμμή των εισεγγελικών λειτουργών θα βασιστεί στην κείμενη νομοθεσία, η οποία ενώ ενσωματώνει πλήρως το άρθρο 6 §3 της ΕΣΔΑ ("3.Ειδικώτερον, πας κατηγορούμενος έχει δικαίωμα :α) όπως πληροφορηθή, εν τη βραχυτέρα προθεσμία εις γλώσσαν την οποίαν εννοεί και εν λεπτομερεία την φύσιν και τον λόγον της εναντίον του κατηγορίαςβ) όπως διαθέτη τον χρόνο και τας αναγκαίας ευκολίας προς προετοιμασίαν της υπερασπίσεώς του. γ) όπως υπερασπίση ο ίδιος εαυτόν ή αναθέση την υπεράσπισίν του εις συνήγορον της εκλογής του, εν ή δε περιπτώσει δεν διαθέτει τα μέσα να πληρώση συνήγορον να τω παρασχεθή τοιούτος δωρεάν, όταν τούτο ενδείκνυται υπό του συμφέροντος της δικαιοσύνης. δ) να εξετάση ή ζητήση όπως εξετασθώσιν οι μάρτυρες κατηγορίας και επιτύχη την πρόσκλησιν και εξέτασιν των μαρτύρων υπερασπίσεως υπό τους αυτούς όρους ως των μαρτύρων κατηγορίας. ε) να τύχη δωρεάν παραστάσεως διερμηνέως, εάν δεν εννοεί ή δεν ομιλεί την χρησιμοποιουμένην εις το δικαστήριον γλώσσαν»"), δεν πράττει το ίδιο με τις σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Οι εισαγγελικοί λειτουργοί βασίζονται στην παρουσία δικηγόρου και διερμηνέα και παράλληλα υποστηρίζουν ότι η διερμηνεία ισοδυναμεί με "επίσημη μετάφραση", εκμεταλλευόμενοι την ασάφεια της κείμενης νομοθεσίας. Μόνο που άλλο "διερμηνεία" κι άλλο "μετάφραση". Η διερμηνεία εξυπηρετεί την επικοινωνία, αλλά το διερμήνευμα δεν απομαγνητοφωνείται και το κείμενο που προκύπτει δεν επιδίδεται στους διαδίκους. Επομένως, δεν έχουν δυνατότητα να μελετήσουν όσα κατατέθηκαν προφορικά...

Εάν είχε προβλεφθεί ρητώς η υποχρεωτική μετάφραση όλων (ολόκληρων) των ουσιωδών εγγράφων (εν προκειμένω του παραπεμπτικού βουλεύματος), τότε οι εισαγγελικοί λειτουργοί δεν θα μπορούσαν να εκδόσουν τέτοια διάταξη. Μόνο που μια τέτοια πρόβλεψη θα προκαλούσε επιβάρυνση του Κρατικού Προϋπολογισμού...

Τελειώνω θυμίζοντας ότι ό,τι ισχύει περί διερμηνείας και μετάφρασης για την περίπτωση της Siemens, ισχύει για όλες τις ποινικές και αστικές υποθέσεις που εκδικάζονται στα Ελληνικά Δικαστήρια και στις οποίες μετέχουν αλλοδαποί ...

Το μέλλον της αγγλικής γλώσσας στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά το Brexit. Διαζύγιο με πολλές συνέπειες και παράπλευρες απώλειες...

Η απόφαση του Ηνωμένου Βασιλείου να εγκαταλείψει την Ευρωπαϊκή Ένωση προκάλεσε, ευλόγως, πολλά ερωτήματα στους Ευρωπαίους πολίτες και μεταξύ αυτών το ερώτημα κατά πόσο η αγγλική γλώσσα θα παραμείνει επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Διαζύγιο με πολλές συνέπειες και παράπλευρες απώλειες...

Η απάντηση είναι η εξής:

Με βάση τον κανονισμό 1/58 της 15ης Απριλίου 1958 αποφασίστηκε ότι επίσημες γλώσσες των τότε Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων θα ήταν οι επίσημες γλώσσες των κρατών μελών και ταυτόχρονα θεσπίστηκε η ισότητα τους. Από τότε και σε κάθε διεύρυνση ο κανονισμός αυτός τροποποιείται αναλόγως. Δεδομένου ότι η ίδια γλώσσα είναι επίσημη σε δύο ή τρία κράτη μέλη, οι επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι και θα παραμείνουν 24. Επομένως, επειδή η αγγλική γλώσσα είναι επίσημη γλώσσα όχι μόνο του Ηνωμένου Βασιλείου, αλλά και της Ιρλανδίας, η αγγλική γλώσσα θα παραμείνει επίσημη γλώσσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η απόφαση των Βρετανών να πάρουν διαζύγιο θα προκαλέσει δύο τουλάχιστον ζητήματα που άπτονται της γλωσσικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης και σχετίζονται με την αναπόφευκτη απόλυση των Βρετανών υπηκόων που υπηρετούν στις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

1. Ποιοι θα καλύπτουν τις ανάγκες σε αγγλική γλώσσα των μεταφραστικών υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Θα παραμείνουν στις θέσεις τους οι αγγλόφωνοι μεταφραστές με βρετανική υπηκοότητα ή θα αντικατασταθούν, λόγω Brexit, από άλλους; Θα μπορέσει η Ιρλανδία να καλύψει το τεράστιο κενό που θα προκύψει ή θα αναλάβουν μεταφραστές από άλλα κράτη μέλη να καλύψουν το κενό αυτό; Επειδή όλοι γνωρίζουμε ότι η αγγλική γλώσσα, ενίοτε, δεινοπαθεί όταν ομιλείται από μη έχοντες την αγγλική γλώσσα ως μητρική, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ασχοληθεί σοβαρά με το μέλλον της αγγλικής γλώσσας στις μεταφραστικές υπηρεσίες της, καθώς τα κείμενα που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλουν τα πληρούν ορισμένα κριτήρια ποιότητας. Ως γνωστόν, τα κείμενα αυτά ενσωματώνονται στις εθνικές έννομες τάξεις των κρατών μελών και χρησιμοποιούνται ως τεκμήρια σε δικαστικές διαφορές, οι οποίες βασίζονται ή έχουν σχέση με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εάν οι μεταφραστικές υπηρεσίες, με ελάχιστους πλέον βρετανούς μεταφραστές και αναθεωρητές, επικεντρωθούν, ως οφείλουν, στη μετάφραση των νομοθετικών πράξεων, θα τεθεί εύλογα το ερώτημα ποιος συντάσσει και ελέγχει την ποιότητα των λοιπών εγγράφων που παράγονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποιος και πώς θα καλυφθεί αυτό το έλλειμμα;

2. Από το τελευταίο ερώτημα προκύπτει ένα άλλο, τεράστιο ζήτημα. Εάν απολυθούν οι Βρετανοί υπήκοοι από τις υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν επαρκεί το προσωπικό για να καλύψει πλήρως και ποιοτικά την παραγωγή κειμένων εργασίας σε αγγλική γλώσσα, ποιες γλώσσες θα χρησιμοποιούνται στις συναντήσεις; Μέχρι σήμερα, η αγγλική γλώσσα εθεωρείτο δεδομένη και σε ορισμένες συναντήσεις χρησιμοποιείτο και η γαλλική γλώσσα. Από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί το διαζύγιο, πώς θα προσαρμοστεί η γλωσσική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Μιχάλης Πολίτης
Αναπλ. Καθηγητής
ΤΞΓΜΔ Ιονίου Πανεπιστημίου

Η σχέση μου με την Πληροφορική και τις νέες τεχνολογίες... Αναμνήσεις ... (Μιχάλη Πολίτη, Αναπληρωτή Καθηγητή)

Πολλοί, στα 29 χρόνια που υπηρετώ στο ΤΞΓΜΔ του Ιονίου Πανεπιστημίου, αναρωτήθηκαν πώς διαμορφώθηκε η σχέση μου με τις νέες τεχνολογίες, γιατί επένδυσα τόσο πολύ στη διαμόρφωση εργαστηρίων πληροφορικής στο Μέγαρο Καποδίστρια, το Panton, το Καλυψώ, το Γαλλικό και τέλος στον Ασκληπιό. Επίσης, αρκετοί αναρωτήθηκαν γιατί επιμένω τόσο πολύ στη χρήση υπολογιστικών εργαλείων, όταν διδάσκω και όταν εξετάζω Μετάφραση.

Σκέφτηκα, λοιπόν, να συγκεντρώσω τις ερωτήσεις που μου έχουν τεθεί κατά καιρούς και να δώσω μιαν απάντηση, η οποία, όπως συνειδητοποιώ, αποτελεί παράλληλα και μια εξιστόρηση της εισαγωγής της Πληροφορικής στο Τμήμα.

Όταν το 1987 επισκέφτηκα το κτήριο που βρίσκεται πίσω από το Μέγαρο Καποδίστρια, είδα στον πρώτο όροφο, δεξιά, μια αίθουσα στην οποία υπήρχαν γραφομηχανές, στις οποίες ασκούνταν οι τότε φοιτητές στο «τυφλό σύστημα». Η διδάσκουσα, η Ντιάνα Αργυροκαστρίτη, μου εξήγησε ότι οι φοιτητές οφείλουν να γνωρίζουν «τυφλό σύστημα», εφόσον θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τη μετάφραση. Η συζήτηση με τη Μαίρη Αργυροκαστρίτη με είχε γυρίσει πίσω αρκετά χρόνια, καθώς είχα θυμηθεί τη μητέρα μου, η οποία μετέφραζε από τα Ελληνικά στα Αγγλικά, στο πλαίσιο του προγράμματος Foster Parents της αμερικανικής βοήθειας, χρησιμοποιώντας κι αυτή το «τυφλό σύστημα». 

Λίγες ημέρες αργότερα γνώρισα τον Νίκο Αλεξανδρή, ο οποίος δίδασκε στο ΤΞΓΜΔ Πληροφορική. Με τον Νίκο, θυμάμαι, είχαμε κάνει πολλές συζητήσεις. Αυτός μου έμαθε πάρα πολλά σχετικά με την επιστήμη του. Λίγο καιρό αργότερα (τέλη της δεκαετίας του ΄80 ή αρχές τις δεκαετίας του ΄90) ένας φοιτητής του Τμήματος, ο Γιάννης Σαριδάκης μου ανέφερε ότι συνεργάζεται με μεταφραστικά γραφεία των Ηνωμένων Πολιτειών μέσω email. Η πληροφορία αυτή μου έκανε μεγάλη εντύπωση, καθώς από τη μέχρι τότε εμπειρία μου ως επαγγελματίας μεταφραστής γνώριζα ότι η αποστολή μεταφράσεων γινόταν μέσω ταχυδρομείου (Express και συστημένο). Είχα αρχίσει να συνειδητοποιώ πλέον ότι είχαμε περάσει σε μιαν άλλη εποχή, ότι η γραφομηχανή σιγά-σιγά θα περνούσε τη σκυτάλη στους προσωπικούς υπολογιστές.

Στις αρχές της δεκαετίας του ΄90 έκανα την πρώτη μου επένδυση: αγόρασα ένα προσωπικό υπολογιστή μάρκας Schneider, ο οποίος λειτουργούσε με δύο δισκέτες. Στη μια ήταν εγκατεστημένο το MS-DOS 3.1 και στο άλλο το Works της Microsoft. Ακόμη θυμάμαι το δέος που ένιωθα όταν πληκτρολογούσα! Με τον καιρό εξοικειώθηκα με το λογισμικό και άρχισα να δημιουργώ τα πρώτα μου αρχεία. Η παλιά μου ηλεκτρική Olivetti, κατασκευασμένη στην Ανατολική Γερμανία, με την οποία συνέγραψα τη διδακτορική μου διατριβή, μπήκε στη θήκη της κι από τότε βρίσκεται σε ένα πατάρι του σπιτιού μας. Τέρμα η πληκτρολόγηση με «μαργαρίτα», τέρμα οι αλλαγές μελανοταινιών, τέρμα το σβήσιμο των λαθών, τέρμα η καταστροφή του χαρτιού όταν ήθελα να αλλάξω ή να προσθέσω κάτι!!

Παράλληλα, το ΤΞΓΜΔ, χάρη στις ενέργειες του Νίκου Αλεξανδρή προμηθεύτηκε τους πρώτους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Η προμήθεια πρέπει να έγινε σε δύο δόσεις, καθώς στη μια αίθουσα υπήρχαν οι «παλιοί» υπολογιστές και στην άλλη οι «καινούργιοι», οι οποίοι λειτουργούσαν με επεξεργαστές 286 ή 386… στα 12 ή 33 MHz!! Οι παλαιοί έπαιρναν δισκέτες διαμέτρου 5 1/4 ιντσών

χωρητικότητας ... 360 Kilobytes (!) και οι καινούργιοι δισκέτες διαμέτρου 3,5" χωρητικότητας ... 720 Kilobytes (!). Αργότερα εμφανίστηκαν οι δισκέτες 1,2 χωρητικότητας ... 1,2 Megabites (!).

Κάποια στιγμή, επειδή η διαμόρφωση των δύο αιθουσών δεν επέτρεπε την πραγματοποίηση μαθημάτων σε μεγάλα, για την εποχή εκείνη, ακροατήρια, πρότεινα στη Γενική Συνέλευση να ρίξουμε τη μεσοτοιχία που χώριζε τις δύο αίθουσες πληροφορικής και να διαμορφώσουμε μια μεγάλη, κάτι το οποίο έγινε. Θυμάμαι ότι ήμουν παρών σε όλη τη διαδικασία και βοήθησα τον διάδοχο του Νίκου να εγκαταστήσουμε πάλι τους Η/Υ.

Την ίδια περίπου εποχή διαμορφώθηκε στο Μέγαρο Καποδίστρια, στον χώρο όπου βρίσκονταν μέχρι πρότινος οι θυρίδες των διδασκόντων (μεταξύ Γραμματείας και «Γραφείου Προέδρου»), ένας χώρος, στον οποίο εγκαταστάθηκε ένας Η/Υ, συνδεδεμένος με το διαδίκτυο. Επανάσταση!! Ανακάλυψα έναν άλλο κόσμο! Απέκτησα κι εγώ το προσωπικό μου email κι άρχισα να εντοπίζω δικτυακούς τόπους με υλικό χρήσιμο για μεταφραστές και πολλά άλλα. Θυμάμαι ότι παίρναμε σειρά για να χρησιμοποιήσουμε το διαδίκτυο. Τότε έμαθα και την εντολή PrtScn και άρχισα να αποθηκεύω στις δισκέτες μου το περιεχόμενο της οθόνης στην οποία δούλευα. 

Κάποια στιγμή, όταν το Τμήμα απέκτησε τους πρώτους προτζέκτορες, σκέφτηκα ότι θα ήταν χρήσιμο για τους φοιτητές να αρχίσω να τους παρουσιάζω αυτά που έβρισκα στο διαδίκτυο. Έτσι, από τη δεκαετία του ΄90 εισήγαγα στο μάθημά μου υλικό που είχα εντοπίσει στο διαδίκτυο. Ελλείψει σύνδεσης με το διαδίκτυο στις αίθουσες διδασκαλίας, το μάθημα γινόταν αποκλειστικά με προβολή διαφανειών, στις οποίες πρόβαλα το αποτέλεσμα της καταγραφής στιγμιότυπων της οθόνης μου. Οι φοιτητές της εποχής εκείνης άρχισαν να μυούνται στη χρήση του διαδικτύου με προβολή διαφανειών! Αναρωτιέμαι αν είχαν χρησιμοποιήσει μέχρι τότε το διαδίκτυο! 

Παράλληλα, χρησιμοποιώντας τον επεξεργαστή κειμένου του Works, άρχισα να δημιουργώ αρχεία wps στα οποία εισήγαγα πίνακα με δύο στήλες. Στην αριστερή στήλη παρέθετα το προς μετάφραση κείμενο και τη δεξιά την άφηνα κενή, ώστε οι φοιτητές να γράφουν τη μετάφρασή τους στην τάξη. Δεν θυμάμαι πώς έφτασα στη διαμόρφωση αυτού του περιβάλλοντος εργασίας. Ίσως είχα εμπνευστεί από το αναλόγιο εγγράφων που είχα δίπλα από τον Η/Υ μου. Πάντως, από τότε είχα αντιληφθεί ότι από εργονομική άποψη, η διαμόρφωση του εγγράφου σε δύο στήλες εξυπηρετούσε πολύ τον μεταφραστή, καθώς το βλέμμα του δεν ήταν υποχρεωμένο να κάνει παλινδρομικές κινήσεις μεταξύ του βιβλίου, το οποίο βρισκόταν επάνω στο γραφείο του, και της οθόνης του. 

Προς τα τέλη της δεκαετίας του ΄90 (μάλλον το 1997) η Γενική Συνέλευση του ΤΞΓΜΔ αποφάσισε να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο ο χώρος του Εργαστηρίου Πληροφορικής, ρίχνοντας τη μεσοτοιχία που χώριζε την Αίθουσα Πληροφορικής από την εγκαταλελειμμένη – πλέον- Αίθουσα Γραφομηχανών. Έτσι, διαμορφώθηκε το πρώτο Εργαστήριο του ΠΜΣ «Επιστήμη της Μετάφρασης», στο οποίο εγκαταστήσαμε σύγχρονα για την εποχή τους μηχανήματα. Το Τμήμα είχε αρχίσει να αντιλαμβάνεται τη σπουδαιότητα της χρήσης «νέων τεχνολογιών» στη μετάφραση.

 Το 2000 είχα την τύχη να μετάσχω σ’ ένα συνέδριο που είχε διοργανώσει η παγκοσμίου φήμης Σχολή Μετάφρασης και Διερμηνείας της Γενεύης. Σ’ ένα διάλειμμα βρήκα την ευκαιρία και επισκέφτηκα τους χώρους διδασκαλίας και τον χώρο της βιβλιοθήκης. Εντυπωσιάστηκα! Η διδασκαλία της μετάφρασης γινόταν σε αίθουσες που διέθεταν Η/Υ συνδεδεμένους με το διαδίκτυο, ενώ στη βιβλιοθήκη υπήρχαν πάρα πολλές θέσεις εργασίας Η/Υ στις οποίες ασκούνταν οι φοιτητές. Επίσης, στον ίδιο χώρο υπήρχαν θέσεις εργασίας με multimedia εφαρμογές για την εκμάθηση ξένων γλωσσών, καθώς και καμπίνες διερμηνείας για την άσκηση των φοιτητών! Οι εικόνες αυτές καρφώθηκαν στη μνήμη μου και έθεσα ως σκοπό να γίνει κάτι ανάλογο και στην Κέρκυρα! 

Η ευκαιρία προσφέρθηκε όταν εγκατασταθήκαμε στο «Γαλλικό». Μετείχα στον σχεδιασμό χωροθέτησης των λειτουργιών. Όταν είδα την μεγάλη αίθουσα κάτω από τη στέγη, θυμήθηκα τη Γενεύη! Το όραμά μου, θα γινόταν πραγματικότητα, ακόμη κι αν το αποτέλεσμα δεν θα ήταν εφάμιλλό της! Περιμετρικά, επειδή λόγω της κλίσης της στέγης το ύψος ήταν χαμηλό θα τοποθετούνταν οι 25 Η/Υ που είχαν αγοραστεί με τα κονδύλια του Κοινού Ελληνογαλλικού Μεταπτυχιακού «Επιστήμες της Μετάφρασης – Μεταφρασιολογία και Γνωσιακές Επιστήμες» και στη μέση τα κινητά βιβλιοστάσια, στα οποία θα τοποθετούνταν τα λεξικά και οι εγκυκλοπαίδειες. Έτσι, όταν ένας φοιτητής θα ήθελε να εκπονήσει μια μετάφραση ή την πτυχιακή του εργασία, θα είχε στη διάθεσή του όχι μόνο τους πόρους του διαδικτύου, αλλά και το υλικό της βιβλιοθήκης των λεξικών του Τμήματος. 

Χάρη στην προσωπική δουλειά της Ιωάννας Ανεμογιάννη και του Σπύρου Μουρίκη, και με τη βοήθεια μεταπτυχιακών φοιτητών, ο χώρος άρχισε να λειτουργεί και να συγκεντρώνει φοιτητές από το πρωί μέχρι το βράδυ! Σ’ αυτόν τον χώρο πραγματοποιούσαν, επίσης, την άσκησή τους φοιτητές στο πλαίσιο του ΕΝΟΠΟΤΕΜ, μέχρι που αποφασίζεται, λόγω της οικονομικής κρίσης, να μετακομίσουμε στα κτήρια του πρώην Ψυχιατρείου Κέρκυρας… Πανικός και θλίψη! Ψάχνω τους υπολογιστές και τους βρίσκω στον διάδρομο του κτηρίου Ιπποκράτης. Η Πρύτανης μου λέει ότι δεν υπάρχει χώρος για να μπουν αλλού! Θυμώνω, αλλά διατηρώ την ψυχραιμία μου. Της εξηγώ ότι δεν νοείται εργαστήριο πληροφορικής σε διάδρομο! Της ασκώ πίεση, ασφυκτική πίεση. Την υποχρεώνω, με τη βοήθεια του συζύγου της, ο οποίος παραβρέθηκε σε μια συζήτησή μας, να εγκαταστήσει τους υπολογιστές σε αίθουσα διδασκαλίας. Τους τοποθετεί αρχικά στην Αίθουσα Α3. Στην ίδια αίθουσα τοποθετεί και τις καμπίνες διερμηνείας. Σύγχυση! Συνάδελφοι αντιδρούν. Οι υπολογιστές μεταφέρονται στην Αίθουσα Πληροφορικής του κτηρίου Ασκληπιός και στην Αίθουσα Λεξικών του κτηρίου Ιπποκράτης.

Χάρη στον αγαπητό συνάδελφο Σπύρο Μουρίκη, το Εργαστήριο Πληροφορικής άρχισε να σουλουπώνεται. Αυτός συνέχισε να κάνει τα μαθήματα Πληροφορικής κι εγώ τα μαθήματα Οικονομικής, Νομικής και Πολιτικής Μετάφρασης από τα Γαλλικά στα Ελληνικά.

Στον ίδιο χώρο συνέχισα να πραγματοποιώ τις εξετάσεις μου, οι οποίες από την αρχή του 21^ου αιώνα γίνονται ως εξής: οι φοιτητές συνδέονται στο διαδίκτυο, ανοίγουν αρχείο σε κειμενογράφο, στον οποίο  έχουν δημιουργήσει πίνακα με δύο στήλες, τους εκφωνώ το θέμα (να εντοπίσουν μια συγκεκριμένη ενότητα σε κείμενο που βρίσκεται στον δικτυακό τόπο γαλλικού οργανισμού, πχ Εθνοσυνέλευση), εκπονούν τη μετάφρασή τους (χρησιμοποιώντας τα λεξικά τους και τους πόρους του διαδικτύου), την οποία οφείλουν να στείλουν στο προσωπικό μου email. Δεν φεύγουν από την αίθουσα αν δεν βεβαιωθώ ότι το μήνυμά τους έφτασε και διαβάζεται.

Η τελευταία μου καινοτόμος εμπειρία ήταν η πραγματοποίηση το 2013, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο του Montpellier, μαθήματος μετάφρασης με ηλεκτρονική συνδιδασκαλία. Η σύλληψη σχετικά απλή: μία τάξη στο Montpellier, μία τάξη στην Κέρκυρα, μία διδάσκουσα (η κ. Ελίζα Χατζηδάκη) στο Montpellier κι ένας διδάσκων στην Κέρκυρα. Για την επικοινωνία και την υλοποίηση του εγχειρήματος χρησιμοποιήσαμε τα διαθέσιμα εργαλεία: Skype και Google Drive… Τα πορίσματά από αυτή την εμπειρία παρουσιάστηκαν το 2014 σε διεθνές συνέδριο, στο οποίο τιμώμενο πρόσωπο ήταν ο Ομότιμος Καθηγητής Jean Delisle.

Θα μπορούσα να γράψω κι άλλα, αλλά περιορίζομαι σ’ αυτά…

Με την ευκαιρία, τελειώνοντας αυτό το κείμενο, θα ήθελα να ευχαριστήσω όσες και όσους με βοήθησαν να γνωρίσω τον μαγικό κόσμο των νέων τεχνολογιών και μου στάθηκαν στην επιθυμία μου να εκδηλώσω τη δημιουργικότητα μου σ’ αυτό το πεδίο.

Πιο πολύ, όμως, ευχαριστώ τους φοιτητές που παρακολούθησαν τα μαθήματά μου, θέλοντας να πιστεύω ότι αυτά που τους μάθαινα τους φάνηκαν κάποια στιγμή χρήσιμα.

"Η συμβολή της μετάφρασης στη διαμόρφωση της ελληνικής χημικής ονοματολογίας στις αρχές του 19ου αιώνα" / "The role of translation in the configuration of Greek chemical nomenclature in the early 19th century" (EL) Μιχάλη Πολίτη

10ο Συνέδριο ΕΛΕΤΟ: "Ελληνική Γλώσσα και Ορολογία", Αθήνα 12-14 Νοεμβρίου 2015

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Στην ανακοίνωσή μας επιχειρούμε να αναδείξουμε τη συμβολή των λογίων των αρχών του 19ου αιώνα, που ανέλαβαν να μεταφράσουν έργα της νεοπαγούς τότε Επιστήμης της Χημείας, στη διαμόρφωση της ελληνικής χημικής ονοματολογίας. Η μεταφραστική αυτή δραστηριότητα εντάσσεται στο πλαίσιο της διάδοσης των αρχών του Διαφωτισμού και της διακαούς επιθυμίας για διαμόρφωση ενός ανεξάρτητου και ανεπτυγμένου ελληνικού κράτους.

ABSTRACT
In our statement, we attempt to highlight the contribution of the scholars of the early 19th century, who undertook to translate works of the newly established Science of Chemistry, in the configuration of the Greek chemical nomenclature. This translational activity is part of the dissemination of Enlightenment values and of the ardent desire for the formation of an independent and developed state. 

Μπορείτε να το βρείτε στο Academia.edu (σε μορφότυπο pdf).

Η απάντηση του Υπουργού Παιδείας κ, Α. Μπαλτά στην ερώτηση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ Κέρκυρας κυρίας Φωτεινής Βάκη.

Η απάντηση του Υπουργού Παιδείας κ, Α. Μπαλτά στην ερώτηση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ Κέρκυρας κυρίας Φωτεινής Βάκη.

Ψυχρή απάντηση, ενός ψυχρού τεχνοκράτη, που θεωρεί ότι έκανε το καθήκον του...
- Προέβη σε έλεγχο νομιμότητας ως όφειλε; ΟΧΙ!
- Ακολουθήθηκε ο τύπος τον οποίο με τόση παρρησία επικαλείται; ΟΧΙ!
- Υπήρξε εισήγηση του Τμήματος, όπως προβλέπει η κείμενη νομοθεσία; ΟΧΙ!
- Υπήρξε επιστημονική τεκμηρίωση από την πλευρά αυτών που αποφάσισαν να διαμοιράσουν το ποσό των 150.000 ευρώ μεταξύ τους; ΟΧΙ!
- Υπάρχει σήμερα εναλλακτική λύση για τους φοιτητές; ΟΧΙ!

Ουσιαστικά τι προτείνει ο "αριστερός" υπουργός;

- Τη λύση του "γενοσήμου" made in Corfu!
- Την υποβάθμιση των σπουδών!
- Τη διαρροή των εύπορων φοιτητών στο εξωτερικό!

https://www.dropbox.com/s/2yxba5bn4cc7ryu/%CE%91%CE%A0%CE%91%CE%9D%CE%A4%CE%97%CE%A3%CE%97%20%CE%A5%CE%A0%CE%9F%CE%A5%CE%A1%CE%93%CE%9F%CE%A5%20%CE%93%CE%99%CE%91%20%CE%95%CE%9E%CE%91%CE%9C%CE%97%CE%9D%CE%9F%20%CE%95%CE%9E%CE%A9%CE%A4%CE%95%CE%A1%CE%99%CE%9A%CE%9F%CE%A5.pdf?dl=0

Σχολιασμός του πρ. Υφυπουργού Παιδείας κ. Θεόδωρου Παπαθεοδώρου στην απάντηση που έδωσε ο κ. Μπαλτάς στην ερώτηση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ κ. Φωτεινής Βάκη

Σχολιασμός του πρ. Υφυπουργού Παιδείας κ. Θεόδωρου Παπαθεοδώρου στην απάντηση που έδωσε ο κ. Μπαλτάς στην ερώτηση της βουλευτού του ΣΥΡΙΖΑ κ. Φωτεινής Βάκη.

Τα Πρακτικά της συνεδρίασης της Συγκλήτου του Ιονίου Πανεπιστημίου (και άλλα έγγραφα) τα σχετικά με την άσκηση των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής

Τα Πρακτικά της συνεδρίασης της Συγκλήτου του Ιονίου Πανεπιστημίου (και άλλα έγγραφα) τα σχετικά με την άσκηση των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής

Τα βρήκα στο NOC του Πανεπιστημίου (επίσκεψη 20-3-2015).
 https://www.dropbox.com/s/xboohvjx2znv2hx/enhmerwsh_gia_to_examino_exwterikou.pdf?dl=0


1) Στη σελίδα 34 του Προϋπολογισμού/39 του αρχείου pdf θα βρείτε τον κωδικό 4121στ. 190.000 ευρώ για το 2014, 150.000 ευρώ το σχέδιο Προϋπολογισμού, όπως τον κατέθεσε η Οικονομική Υπηρεσία (Προσοχή! Επειδή το 150.000 βρίσκεται σε κελί του οποίου το φόντο είναι χρώματος πορτοκαλί, σε περίπτωση εκτύπωσης σε κοινό εκτυπωτή, στη θέση αυτού του κελιού θα εμφανίζεται ασπρόμαυρο ορθογώνιο).

2) Στη σελίδα 37 και 38 των Πρακτικών/42 και 43 του αρχείου θα βρείτε τις θέσεις όσων μετείχαν στη διαδικασία διαμοιρασμού του ποσού των 150.000 ευρώ. Γνωρίζουμε, πλέον, ποια ήταν η εισήγηση της Οικονομικής Υπηρεσίας, ποιοι πρότειναν τον διαμοιρασμό του ποσού των 150.000 ευρώ, ποιοι αντέδρασαν και ποιο ήταν το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας.

Από τη συζήτηση και από την ψηφοφορία προκύπτει εάν και σε πιο βαθμό τηρήθηκε η κείμενη νομοθεσία. Σε κανένα σημείο δεν βλέπω εισήγηση του ΤΞΓΜΔ με την οποία τροποποιείται το Πρόγραμμα Σπουδών του, σε κανένα σημείο δεν βλέπω πρόνοια για το τι θα γίνει με το Ζ' εξάμηνο σπουδών του ΤΞΓΜΔ.


Παραθέτω το μήνυμα του NOC:
"Σας κοινοποιούμε ενημέρωση σχετικά με το εξάμηνο εξωτερικού του ΤΞΓΜΔ : https://webmail.ionio.gr/…/enhmerwsh_gia_to_examino_exwteri…"

ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΓΙΑ ΟΣΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ 19/03/2015

ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΤΟΥ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟΥ ΚΕΡΚΥΡΑΣ ΓΙΑ ΟΣΑ ΣΥΜΒΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΙΟΝΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

19/03/2015

Με ιδιαίτερη ανησυχία το Επιμελητήριο Κέρκυρας παρακολουθεί τα τεκταινόμενα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, τα οποία οδηγούν σε υποβάθμιση των προσφερόμενων σπουδών με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται γι’ αυτό στο απώτερο μέλλον.

Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, ως συνεχιστής της Ιόνιου Ακαδημίας, αποτελεί τμήμα της κοινωνίας της Κέρκυρας. Η Ελληνική Πολιτεία του έχει αναθέσει την εκπαίδευση αποφοίτων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε επιστημονικά πεδία υψηλής εξειδίκευσης. Ένα από τα πρώτα τμήματα που ιδρύθηκαν είναι το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας, στο οποίο η Ελληνική Πολιτεία ανέθεσε την ευθύνη για την κατάρτιση μεταφραστών και διερμηνέων, ικανών να καλύπτουν τις ανάγκες της ελληνικής διπλωματίας, της ελληνικής οικονομίας και γενικότερα τις σχέσεις της χώρας μας με τον υπόλοιπο κόσμο. Απόφοιτοι αυτού του τμήματος υπηρετούν σε νευραλγικής σημασίας θέσεις και προσφέρουν πολύτιμες υπηρεσίες στη χώρα μας. Με όρους καθαρά οικονομικούς, μπορούμε να ισχυριστούμε χωρίς επιφυλάξεις, ότι σ΄ αυτή την περίπτωση το δημόσιο χρήμα έχει, πράγματι, πιάσει τόπο.

Σε μια δύσκολη εποχή για τη χώρα μας, η οποία επιτάσσει να αυξήσουμε την εξωστρέφειά μας, έχουμε όσο ποτέ άλλοτε ανάγκη από άρτια εκπαιδευμένους μεταφραστές και διερμηνείς. Αυτοί, με τις εξειδικευμένες γνώσεις και δεξιότητες τους, μπορούν να συμβάλλουν στην κοινή προσπάθεια για αντιμετώπιση της κρίσης που ταλανίζει τη χώρα. Σε μια τόσο κρίσιμη εποχή για τη χώρα μας, αποφάσεις που υποβαθμίζουν τις σπουδές που προσφέρει το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας μόνο βλάβη προκαλούν στην πανεθνική προσπάθεια για ανάκαμψη.

Έχοντας υπόψη τα ανωτέρω, διαμαρτυρόμαστε έντονα για την ουσιαστική κατάργηση της άσκησης των φοιτητών του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής και καλούμε το Υπουργείο Παιδείας και τους αρμόδιους του Ιονίου Πανεπιστημίου να βρουν άμεσα λύση στο ζήτημα, η οποία να διασφαλίζει την άρτια εκπαίδευση επαγγελματιών μεταφραστών και διερμηνέων. 

Με εκτίμηση

Ο Πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κέρκυρας

Γεώργιος Π. Χονδρογιάννης

Γιατί απορρίπτω προτάσεις για κατάργηση της άσκησης των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής

Οι όποιες προτάσεις για κατάργηση της άσκησης των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής με βρίσκουν αντίθετο, απ' όπου κι αν προέρχονται.

Πρόκειται για έναν θεσμό που πρόσφερε σε πολλούς νέους τη δυνατότητα να αποκτήσουν γνώσεις και εμπειρίες και να καλλιεργήσουν δεξιότητες, απολύτως απαραίτητες για έναν επαγγελματία μεταφραστή.

Η ουσιαστική του κατάργησή της δεν μπορεί να υποκατασταθεί από ένα "γενόσημο" made in Corfu. Δεν μπορούμε να δημιουργήσουμε στην Κέρκυρα συνθήκες ανάλογες μ' αυτές του ξένου πανεπιστημίου, της κοινωνίας στην οποία εντάσσονται οι φοιτητές του ΤΞΓΜΔ.

Αυτά υποστηρίζω από τότε που τέθηκε από κάποιους, οι οποίοι δεν είχαν σχέση με την εκπαίδευση μεταφραστων, ζήτημα σκοπιμότητας ύπαρξης αυτής της άσκησης! Τα ίδια έλεγα στη Σύγκλητο την περίοδο 2006-2010, αυτά λέω και τώρα! Έχω βαρεθεί να ακούω τα ίδια και τα ίδια και να επαναλαμβάνω τα ίδια και τα ίδια!

Το ζητούμενο δεν είναι οι φοιτητές μας να παίρνουν έναν τίτλο "bon pour l'Orient", αλλά έναν τίτλο με αντίκρισμα στη διεθνή, πλέον, αγορά εργασίας. Πρέπει να διαθέτουν στέρεες θεωρητικές γνώσεις, να ελέγχουν πλήρως τις γλώσσες εργασίας τους και να ασκούνται συστηματικά στη μετάφραση και τη χρήση των σύγχρονων μεταφραστικών εργαλείων.

Οι ελλιπώς καταρτισμένοι απόφοιτοι θα αποτελούν εύκολα αντικείμενα εκμετάλλευσης και δεν θα μπορούν να ανταγωνιστούν τους συναδέλφους τους που είχαν διαφορετική εκπαίδευση.

Λύση έχω καταθέσει στη Συνέλευση του Τμήματος εδώ και δύο χρόνια. Είναι ρεαλιστική και δίκαιη. Μπορεί να ξανασυζητηθεί. 

Μιχάλη Πολίτη, Κέρκυρα 18-3-2015

Ομόφωνο ψήφισμα Δημοτικού Συμβουλίου Κέρκυρας της 13ης-3-2015 για την άσκηση των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής

ΨΗΦΙΣΜΑ

 Το Δημοτικό Συμβούλιο Κέρκυρας:

Έχοντας υπόψη:

• την κείμενη νομοθεσία που διέπει τη λειτουργία του Ιονίου Πανεπιστημίου...
• την πολύπαθη ιστορία της Ιονίου Ακαδημίας, η οποία αναγκάστηκε να κλείσει τις πόρτες της το 1865
• τα κρίσιμα προβλήματα που αντιμετωπίζει διαχρονικά το Ιόνιο Πανεπιστήμιο,
• την απόφαση της Συγκλήτου και του Ιονίου Πανεπιστημίου με την οποία ουσιαστικά καταργείται η άσκηση των φοιτητών του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής, η οποία είναι απαραίτητη για την κατάρτιση εξειδικευμένων και άρτια εκπαιδευμένων μεταφραστών
• ότι η άσκηση αυτή αντιστοιχεί σε 21 διδακτικές μονάδες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη λήψη του πτυχίου
• ότι η άσκηση αυτή αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα για το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και αποτελεί πόλο έλξης των καλύτερων αποφοίτων των ελληνικών λυκείων της χώρας

 

Εκτιμώντας ότι:

• η ουσιαστική κατάργηση αυτής της άσκησης υποβαθμίζει τις σπουδές που προσφέρονται στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο
• η υποβάθμιση των σπουδών που θα προκύψει, θα αποδυναμώσει περαιτέρω το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και θα το καταστήσει ευάλωτο σε περίπτωση «ορθολογικής» αναχωροθέτησης των ελληνικών ΑΕΙ,
• η Ελληνική Πολιτεία και η ελληνική οικονομία έχουν επιτακτική ανάγκη από άρτια εκπαιδευμένους μεταφραστές και διερμηνείας,

 

1. Διαμαρτύρεται για την ακαδημαϊκά, κοινωνικά και πολιτικά απαράδεκτη απόφαση του Υπουργού Παιδείας με την οποία εγκρίνει τον προϋπολογισμό του Ιονίου Πανεπιστημίου με 0 ευρώ για την άσκηση των φοιτητών σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής,

2. Καλεί τον Υπουργό Παιδείας να προβεί σε ανάκληση της ως άνω απόφασής του.

3. Προτείνει την άμεση σύγκληση σύσκεψης με τη συμμετοχή εκπροσώπων του Ιονίου Πανεπιστημίου, των βουλευτών Κέρκυρας και αιρετών εκπροσώπων της δημοτικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης με σκοπό την εξεύρεση άμεσης λύσης στο πρόβλημα που έχει προκύψει, και με επίσκεψη στον ίδιο τον Υπουργό προκειμένου να ανακαλέσει την απόφασή του.

4. Αποφασίζει να συμπαρασταθεί με οποιοδήποτε άλλο τρόπο και να συμμετάσχει ενεργά στις πρωτοβουλίες και κινητοποιήσεις των φοιτητών για το κρίσιμο αυτό ζήτημα.

Ο Νόμος ΡΗ/1865 νομοτέλεια της Ιστορίας; Μιχάλη Πολίτη

Ο Νόμος ΡΗ/1865 νομοτέλεια της Ιστορίας;

Μιχάλη Πολίτη

Αναπληρωτή Καθηγητή

Μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος

του Ιονίου Πανεπιστημίου

Με αγωνία παρακολουθώ, ως Κερκυραίος και ως διδάσκων, τα τεκταινόμενα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Χωρίς καμία απολύτως επιστημονική τεκμηρίωση, χωρίς σεβασμό στη νομιμότητα, η Σύγκλητος του Ιονίου Πανεπιστημίου αποφάσισε να θυσιάσει στον βωμό της λιτότητας ένα από τα έξι τμήματά του, παρασύροντας στον ολισθηρό αυτό δρόμο και το Συμβούλιο Ιδρύματος. Όλοι όμως γνωρίζουμε ότι από τη στιγμή που θα αρχίσουμε να αφαιρούμε από το σώμα μας κομμάτια από τη σάρκα μας, αρχίζει η αντίστροφη μέτρηση.

Τι συνέβη;

Η Σύγκλητος του Ιονίου Πανεπιστημίου, αγνοώντας επιδεικτικά το Τμήμα Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας (ΤΞΓΜΔ) και μη λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση της Οικονομικής Υπηρεσίας, υφάρπαξε από το σχέδιο προϋπολογισμού την πίστωση του κωδικού 4121στ που προορίζονταν για τη χρηματοδότηση της άσκησης των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής και το διαμοίρασε σε άλλους κωδικούς! Ουσιαστικά καταργεί το ένα από τα οκτώ εξάμηνα σπουδών του ΤΞΓΜΔ, καταστρατηγώντας την κείμενη νομοθεσία, η οποία θεσπίζει με νόμο του 1985 και με υπουργική απόφαση του 1988 άσκηση των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής. Σημειώνουμε ότι με βάση την υπουργική απόφαση του 1988, η άσκηση αυτή βαρύνει τον προϋπολογισμό του Ιονίου Πανεπιστημίου, και ότι με βάση την κείμενη νομοθεσία, η αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών παραμένει αρμοδιότητα της Συνέλευσης του καθ' ύλην αρμοδίου τμήματος. Επομένως, η απόφαση της Συγκλήτου πάσχει από νομική άποψη. Επειδή καμία Σύγκλητος δεν έχει δικαίωμα να παρακάμπτει την κείμενη νομοθεσία κι επειδή το Υπουργείο Παιδείας προβαίνει στον έλεγχο νομιμότητας των πράξεών του, απέστειλα από την πρώτη στιγμή έγγραφη αναφορά στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας ζητώντας τους να προβούν σε ενδελεχή έλεγχο νομιμότητας του κωδικού 4121στ κι εφόσον διαπιστώσουν ότι πράγματι δεν έχει τηρηθεί η κείμενη νομοθεσία, να αναπέμψουν τον προϋπολογισμό στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Αυτή η ενέργεια θα προσφέρει τη δυνατότητα στους ιθύνοντες του Πανεπιστημίου να βρουν μια συναινετική λύση, αξιοποιώντας τη δυναμική που έχει διαμορφωθεί στην τοπική κοινωνία υπέρ της διατήρησης της άσκησης των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής.

Η ανωτέρω απόφαση δεν έπεσε ως κεραμίδα στα κεφάλια μας. Η «γκρίνια» είχε αρχίσει εδώ και πάρα πολύ καιρό. Θυμάμαι, όταν ήμουν μέλος της Συγκλήτου του Ιονίου Πανεπιστημίου την περίοδο 2006-2010 τις κατ' επανάληψη βολές του συναδέλφου κ. Χάρη Ξανθουδάκη, επίσης συγκλητικού, κατά της άσκησης των φοιτητών του ΤΞΓΜΔ σε πανεπιστήμια της αλλοδαπής και τις αντιπαραθέσεις μας όσον αφορά στη σκοπιμότητα ύπαρξης αυτής της άσκησης. Μάταια του έλεγα ότι η άσκηση βασίζεται στην κείμενη νομοθεσία και ότι, βάσει της ίδιας νομοθεσίας, η όποια τροποποίηση του προγράμματος σπουδών ενός τμήματος είναι αρμοδιότητα της Γενικής του Συνέλευσης.

Ποιες, όμως, θα είναι οι επιπτώσεις από αυτήν την απόφαση;

Εάν υποθέσουμε ότι το Υπουργείο Παιδείας, παρακάμψει την κείμενη νομοθεσία και εγκρίνει τον Προϋπολογισμό του Ιονίου Πανεπιστημίου, τότε οι φοιτητές του ΤΞΓΜΔ δεν θα μπορέσουν να αποφοιτήσουν, καθώς θα τους λείπουν 21 διδακτικές μονάδες. Σ' αυτούς δεν θα περιλαμβάνονται μόνο οι φοιτητές του 2012, αλλά και όσοι εκ των παλαιοτέρων ετών δεν έχουν πραγματοποιήσει αυτή την άσκηση. Υποθέτω ότι όλοι μπορούν μπορούν να φανταστούν τι πρόκειται να ακολουθήσει.

Καταρχάς όσοι έχουν έννομο συμφέρον θα στραφούν κατά του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εφόσον δικαιωθούν, τότε το Ιόνιο Πανεπιστήμιο θα κληθεί να καταβάλει τις αποζημιώσεις που θα προβλέπουν οι σχετικές δικαστικές αποφάσεις. Η οικονομική επιβάρυνση για το Ιόνιο Πανεπιστήμιο θα είναι δυσβάστακτη και ο διασυρμός του ανεξέλεγκτος.

Δεύτερον, η συνακόλουθη υποβάθμιση των σπουδών του ΤΞΓΜΔ θα στρέψει άριστους αποφοίτους των λυκείων της χώρας προς άλλα ανταγωνιστικά τμήματα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής και θα στερήσει από το Ιόνιο Πανεπιστήμιο ένα από τα σημαντικότερα συγκριτικά του πλεονεκτήματα.

Ο συνδυασμός αυτών δύο παραγόντων θα προκαλέσει αποδυνάμωση του Ιονίου Πανεπιστημίου και θα το καταστήσει εύκολη λεία αυτών που επιθυμούν να το μεταφέρουν εκτός Κερκύρας. Ποιος δεν θυμάται την πρόταση του Τμήματος Ιστορίας για μεταφορά του στην Πάτρα; Όσοι μάλιστα γνωρίζουν την ιστορία αυτού του τόπου, γνωρίζουν ότι η υποχρηματοδότηση της Ιονίου Ακαδημίας και η αφαίμαξη του διδακτικού της προσωπικού με σκοπό να στελεχωθεί το Πανεπιστήμιο Αθηνών, οδήγησαν στην έγκριση του Νόμου ΡΗ/1865, ο οποίος προέβλεπε το κλείσιμο της Ιονίου Ακαδημίας. Δεν θέλω να πιστεύω ότι ο Νόμος ΡΗ/1865 αποτελεί νομοτέλεια της Ιστορίας!

Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΚΕΡΚΥΡΑ ΣΗΜΕΡΑ (14-3-2015)

Έγγραφη αναφορά του Μιχάλη Πολίτη, Αναπλ. Καθηγητή, στη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας, αρμόδια, κατά νόμο, να προβεί στον έλεγχο νομιμότητας του προϋπολογισμού του Ιονίου Πανεπιστημίου 2015

Μιχάλης Πολίτης                                                                             Κέρκυρα, 19 Φεβρουαρίου 2015

Αναπληρωτής Καθηγητής

Μέλος του Συμβουλίου Ιδρύματος

του Ιονίου Πανεπιστημίου

politis@ionio.gr

Προς

1) τη Γενική Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών

2) τη Δ/νση Παρακολούθησης Προϋπολογισμών και δημοσιονομικών αναφορών εποπτευομένων φορέων

Υπουργείου Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων

Αναφορά

Θέμα: Νομιμότητα εγγραφής μηδενικής πίστωσης στον κωδικό 4121στον Προϋπολογισμό 2015 του Ιονίου Πανεπιστημίου

Κύριοι,

Με την παρούσα, με την ιδιότητα του εσωτερικού μέλους του Συμβουλίου Ιδρύματος του Ιονίου Πανεπιστημίου κι  έχοντας εξαντλήσει κάθε νόμιμο μέσο για την αποτροπή πράξεως η οποία αντίκειται στην υπουργική απόφαση Β1/61/25-1-1988, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, σας αναφέρω τα εξής:

1. Στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ιδρύματος του Ιονίου Πανεπιστημίου της 17^ης Φεβρουαρίου 2015 εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία ο Προϋπολογισμός 2015 του Ιονίου Πανεπιστημίου, μετά από τέσσερις συνεδριάσεις, κατά τις οποίες η συζήτηση επικεντρώθηκε κυρίως στο κατά πόσο είναι νόμιμη ή όχι η εγγραφή μηδενικής πίστωσης στον κωδικό 4121στ.

2. Με βάση την επιχειρηματολογία που ανέπτυξα ενώπιον του σώματος, η υπουργική απόφαση Β1/61/25-1-1988, όπως έχει τροποποιηθεί, παραμένει εν ισχύ και δεσμεύει το Ιόνιο Πανεπιστήμιο και στην προκειμένη περίπτωση το Συμβούλιο Ιδρύματος, το οποίο βάσει της κείμενης νομοθεσίας είναι το μόνο αρμόδιο όργανο για την έγκριση του Προϋπολογισμού του Ιδρύματος.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την πρώτη παράγραφο της ανωτέρω υπουργικής απόφασης, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει: «Οι φοιτητές του Τμήματος Ξένων Γλωσσών Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου δύνανται να παρακολουθήσουν μαθήματα ή να διεξαγάγουν ασκήσεις σε ξένα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα ή σε ιδρύματα, ινστιτούτα ή σχολές που παρέχουν ουσιαστικά ισότιμη παιδεία[1].

Η διάρκεια της φοίτησης στα ιδρύματα αυτά, είναι ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο και ο χρόνος αυτός λογίζεται ως χρόνος κανονικής φοίτησης. Δικαίωμα φοίτησης στα ιδρύματα αυτά έχουν οι φοιτητές που συμπληρώνουν τέσσερα (4) εξάμηνα φοίτησης στο τμήμα και εξηνταπέντε (65) τουλάχιστον διδακτικές μονάδες». Το ρήμα «δύνανται», ως γνωστόν, αντικατέστησε, με την υπ’ αριθμ. 152841/Β1/27-11-2012 Κοινή Υπουργική Απόφαση, το ρήμα «οφείλουν».

Στην πέμπτη παράγραφο της ανωτέρω υπουργικής απόφασης, η οποία σημειωτέον δεν έχει ούτε τροποποιηθεί, ούτε καταργηθεί, προβλέπονται τα εξής: «Οι κάθε μορφής δαπάνες που προκύπτουν για την υλοποίησή του προγράμματος βαρύνουν τον προϋπολογισμό του Ιονίου Πανεπιστημίου».

Ερμηνεύοντες τις ανωτέρω διατάξεις συνδυαστικά οδηγούμαστε στην ακόλουθη ερμηνεία: Το Ιόνιο Πανεπιστήμιο οφείλει να καλύπτει σε όσους εκ των φοιτητών επιθυμούν να πραγματοποιήσουν άσκηση σε πανεπιστήμιο της αλλοδαπής τις δαπάνες που προβλέπονται στην παράγραφο 2 της ανωτέρω υπουργικής απόφασης. Αν πρόθεση του νομοθέτη ήταν να δίνει το δικαίωμα στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο να επιλέγει εάν θα πραγματοποιηθεί η ανωτέρω άσκηση, θα είχε χρησιμοποιήσει πολύ πιο σαφή διατύπωση,  δεδομένου ότι η υπ’ αριθμ. 152841/Β1/27-11-2012 Κοινή Υπουργική Απόφαση εξεδόθη σε περίοδο κατά την οποία είχε ήδη εκδηλωθεί η οικονομική κρίση.

Από τη στιγμή που υπάρχουν πάνω από 70 φοιτητές, που πληρούν τους όρους της υπουργικής απόφασης, επιθυμούν να κάνουν χρήση του δικαιώματος που πηγάζει από την υπουργική απόφαση και από τη στιγμή που το Ιόνιο Πανεπιστήμιο δεν τους προσφέρει σήμερα εναλλακτική λύση, κρίνω ότι η κατά πλειοψηφία απόφαση του Συμβουλίου Ιδρύματος του Ιονίου Πανεπιστημίου ελέγχεται ως προς τη νομιμότητά της, σε ό,τι αφορά στον κωδικό 4121στ.

Με τιμή,

Μιχάλης Πολίτης

Αναπληρωτής Καθηγητής

---

[1] Η ανωτέρω διάταξη βασίζεται στην έκτη παράγραφο, του άρθρου 93, του Ν. 1566/1985